24-120 Kazimierz Dolny
Polska
Prezentowana konceptualizacja kultury wpisuje się w szeroko rozumiany paradygmat naturalistyczny. Główną tezą wystąpienia jest stwierdzenie, że kultura stanowi rozszerzenie ludzkiej podmiotowości i polega na zaangażowaniu tejże podmiotowości w zewnętrzne artefakty. Podkreśla się rolę środowiska w rozwoju i poznaniu jednostek, zwłaszcza środowiska kulturowego.
Bazę merytoryczną stanowi tutaj koncepcja troski rozszerzonej Patricii Churchland, zgodnie z którą ludzka moralność wyewoluowała w kontekście troski nad potomstwem, a następnie zaczęła rozszerzać się na partnerów, członków stada i osoby niespokrewnione. Według Churchland troska o innych jest możliwa dzięki aktywacji emocji homeostatycznych, które są skorelowane przede wszystkim z przetrwaniem indywidualnego organizmu, ale również z przetrwaniem innych organizmów, które są dla niego istotne. Emocje homeostatyczne – zgodnie ze współczesną neurobiologią emocji – stanowią poznawczą podstawę dla sądów wartościujących, gdyż wskazują na to co jest ważne dla żywego systemu poznawczego. Innymi słowy – emocje wyznaczają zakres tego z czym identyfikuje się dany organizm. Zgodnie z autorską refleksją prelegenta, troska rozszerza się u ludzi nie tylko na potomstwo, partnerów i innych członków stada, ale również na artefakty kulturowe (zarówno materialne jak i niematerialne). Wyjaśnia to dlaczego ludzkie zbiorowości włączają w sferę normatywną dziedzictwo kulturowe (godła, flagi, totemy, obrazy, dzieła literackie, symbole, uniwersytety, świątynie etc.) i są zmotywowani, aby chronić je określonymi restrykcjami oraz prowadzić konflikty na tym tle.
Ponadto referencje prezentowanego materiału zawierają: (1) koncepcję rozszerzonego umysłu autorstwa A. Clarka i D. Chalmersa (2) koncepcję fenotypu rozszerzonego zaproponowaną przez R. Dawkinsa i zmodyfikowaną przez D. Dennetta (3) teorię koewolucji genetyczno-kulturowej autorstwa E. O. Wilsona, rozwijaną przez M. Tomasello.