Tradycyjnie przejawy nietypowych funkcji psychicznych

często bywały określane właśnie jako choroba lub zaburzenie. Etykiety tego rodzaju często uruchamiają procesy stygmatyzacji społecznej. Dlatego, we współczesnych w badaniach podkreśla się, że różnorodność jest przejawem szeroko rozumianej normy umysłowej, przypominającej raczej kontinuum własności niż ciasne szufladki Podręcznika Diagnostyki i Statystyki Zaburzeń  Psychicznych (DSM). Wiedza o czynnikach biologiczno-psychicznych różnicujących  umysły oraz, odmiennych sposobach funkcjonowania umysłu  poddaje w wątpliwość uniwersalizujące modele jego funkcjonowania oraz powiązane z nimi modele edukacji, leczenia, pracy i tworzenia relacji społecznych.