Czy zwierzęta mogą się dziwić? – Anna Dutkowska

Donald Davidson rozważając problem racjonalności zwierząt zwraca uwagę na rolę zdziwienia (surprise), jako kryterium posiadania przekonań. Zauważa, że: „Clearly enough I could not be surprised (though I could be startled) if I did not have beliefs in the first place. […] Surprise requires that I be aware of a contrast between what I did believe and what I come to believe.” Davidson mówi o zdziwieniu, które możliwe jest jedynie, gdy dysponuje się przekonaniami i występuje element świadomości zmiany przekonania (i powstania nowego przekonania) do której doszło po konkretnym doświadczeniu. Odróżnia tym samym bycie zaskoczonym (startled) od zdziwienia, które wg Autora możliwe jest jedynie u ludzi (Davidson 1982). W przedstawionym referacie zostanie podjęta próba odpowiedzi na pytanie, czy postawiona przez Davidsona teza znajduje swoje uzasadnienie w badaniach nauk porównawczych nad zdolnościami umysłowymi gatunków innych niż ludzki.

 

Anna Dutkowska