prof. dr hab. Marek Hetmański
Instytut Filozofii UMCS
Jestem filozofem i zajmuję się problematyką epistemologiczną, w szczególności zaś problemami z filozofii i nauk, takimi jak filozofia umysłu, nauki o poznawaniu (kognitywistyka), teorie sztucznej inteligencji oraz teorie komunikacji i informacji. W ramach tych dziedzin badawczych, za pomocą kategorii i pojęć filozoficznych, w nawiązaniu do teorii naukowych, zajmuję się zagadnieniami:
- procesów i czynności poznawczych,
- natury stanów umysłowych,
- rodzajów działań komunikacyjnych oraz
- uwarunkowania ludzkiego poznania i wiedzy technologiami informatycznymi.
Jako epistemolog-naturalista wykorzystuję warsztat analitycznej filozofii oraz podstawowe idee pragmatyzmu (neopragmatyzmu) do opisu procesów poznawczych, czynności poznawczych oraz różnych rodzajów wiedzy. Staram się opisać i zrozumieć różnorodne czynności poznawania i zdobywania wiedzy przez człowieka, precyzując znaczenia epistemicznych kategorii wiedzy, poznania, informacji, komunikowania.
Nie ograniczam się do samej tylko filozoficznej perspektywy, czy jednej metody filozofowania, podejmuję problemy wyrastające zarówno z tradycji filozoficznej, jak również ze stanu współczesnej nauki, a także praktyki codziennego, społecznego życia. Nie interesują mnie wyłącznie filozoficzne stanowiska i spory pomiędzy nimi, lecz różnorodne zjawiska kulturowo-cywilizacyjne o poznawczym (epistemicznym) charakterze – rodzaje poznawania świata, postawy i zachowania poznawcze oraz wiedzotwórcze, funkcjonowanie wiedzy w społeczeństwie. Inaczej jeszcze mówiąc, z filozoficznej perspektywy opisuję i staram się zrozumieć życie w tych jego aspektach, które łączą się z poznawaniem, komunikowaniem oraz wiedzą. Nie widzę sprzeczności czy kolizji między filozofią a naukami; uważam, że epistemologia korzysta z metod i wyników badań naukowych, co oznacza również, że może ona (a dotyczy to w szczególności epistemologii) stworzyć bogatą perspektywę poznawczą, w ramach której można badać różnorodne problemy życia.