Monika Chylińska
Od wyobraźni kontrfaktycznej do kreatywności
W swoim wystąpieniu wskażę na możliwe powiązania między wyobraźnią kontrfaktyczną a kreatywnością. W części pierwszej będę argumentować, że zdolność do myślenia lub wyobrażania sobie tego, „co by było gdyby” jest podstawowym warunkiem zaistnienia ludzkiej kreatywności jako zdolności do wybiegania poza rzeczy (idee) zastane i do generowania rzeczy (idei) nowych. Pokażę, że wyobraźnia kontrfaktyczna manifestuje się po raz pierwszy w naszym rozwoju już około 18. miesiąca życia, kiedy to dzieci zaczynają udawać w zabawie (np. to, że banan jest telefonem; Leslie, 1994). W drugiej części prezentacji zapoznam uczestników z wybranymi metodami treningu twórczości, które bazują na wyobraźni kontrfaktycznej i rozwijają zdolność do myślenia „co by było gdyby”. W tej części — dodatkowo — przybliżę też takie przypadki myślenia kontrfaktycznego, które mogą blokować lub ograniczać naszą kreatywność (jak na przykład wyobrażanie sobie porażki lub myślenie stale o tych samych alternatywnych stanach rzeczy). Na zakończenie spróbuję przedstawić miejsce wyobraźni kontrfaktycznej na całościowej 'mapie umysłu twórczego”: zestawię ją z innymi podstawowymi metodami twórczego myślenia i podsumuję wcześniejsze ustalenia.