Współczesne badania nie dostarczają jednoznacznych, powszechnie akceptowanych teorii wyjaśniających powstawanie uzależnień. Wiele współczesnych definicji uzależnień podkreśla istnienie bardzo silnej motywacji do angażowania się w aktywności, które nie mają na celu przetrwania. Doświadczanie tych aktywności wzmacnia motywację do podejmowania tych zachowań, pomimo wiedzy o negatywnych konsekwencjach, jakie nieuchronnie nastąpią. Badania wskazują że uzależniające mogą być określone doświadczenia, reakcje na specyficzne substancje chemiczne są jedynie ich podtypem.